Een lekker tussendoortje op basis van krekels? Waarom zou je, als er al zoveel plantaardige alternatieven zijn. Toch laat Kriket, het geesteskind van Anneleen (31) en Michiel (37) Van Meervenne, een verfrissend geluid horen in een wereld waar landbouw en voeding voor de grootste uitdagingen zorgen.
Wie aan vleesvervangers denkt, denkt niet meteen aan insecten. Want krekels zijn ook dieren, toch? “Ja, maar hun ecologische impact is miniem, ook in vergelijking met soja. Als je vegetariër bent uit klimaatovertuiging, is het een prima, voedzaam alternatief.” Aan het woord is Michiel, co-founder van Kriket en man met een missie. Samen met zijn zus Anneleen breekt hij een lans voor krekels, de voedzame basis voor hun proteïnerepen en granola.
Vandaag zijn vleesvervangers hip, maar toen het tweetal in 2017 een crowdfunding lanceerde om hun krekelreep te produceren, was dat heel anders. “In die periode werd ‘Dagen zonder vlees’ (een ecologisch geïnspireerd burgerinitiatief in Vlaanderen, red.) net gelanceerd en kookte Jeroen Meus af en toe eens veggie. Ik werkte toen nog als journalist en schreef vooral over voeding en landbouw. Twee sectoren die vandaag nog steeds met gigantische uitdagingen worstelen, van stikstofuitstoot tot voedselverspilling, van ontbossing tot watervervuiling. Klimaat en voeding zijn complexe gegevens, maar eigenlijk is het simpel: kijk naar je bord. Hoe duurzaam eten we? Er moest iets veranderen.”
“Voor een reportage bracht ik een bezoek aan een krekelboerderij in Brussel. Daar besefte ik: hier zit iets in. Drie bio-ingenieurs zagen al vroeg de enorme voedingswaarde van krekels in, maar slaagden er niet in om er een sexy eindproduct van te maken. Mijn verontwaardiging over waarom krekels nog niet gebombardeerd werden tot ultieme vleesvervanger, sloeg om in de goesting om er zelf mee aan de slag te gaan.”
Anneleen, pedagoge van opleiding met een jaartje Vlerick Business School achter de kiezen, nam haar ervaring als consultant mee in een nieuw, onbekend avontuur. “Ik wist dat ons product vooral laagdrempelig moest zijn”, vertelt ze. Na marktonderzoek bleken drie aspecten belangrijk. Het product mocht niet te duur zijn, maar wel van goede kwaliteit en hapklaar. “Een snelle snack in de vorm van een reep bleek het antwoord. Bomvol proteïnen en andere vitaminen. Intussen hebben we ook granola in ons assortiment, een hapklaar ontbijt.”
Anneleen: “De vraag die we het vaakst krijgen is ongetwijfeld: waarom krekels? Er zijn intussen al veel plantaardige alternatieven, waarvan soja wellicht de bekendste is. Maar belangrijk is de nuance: zowel aan vlees als aan vleesvervangers zijn nadelen verbonden. Het is geen zwart-witverhaal. Krekels zijn een bron van proteïne, waarbij de kwaliteit van het eiwit gelijkaardig is aan die van vlees. Soja, amandel of peulvruchten bevatten niet dezelfde kwaliteit en missen ook vitamine B12. Bovendien is de klimaatimpact van krekels in vergelijking met vlees, maar ook in vergelijking met soja, miniem. Ter illustratie: voor de oogst van krekels heb je zo’n 215 keer minder water nodig dan voor sojateelt, en 800 keer minder dan bijvoorbeeld amandelnoten. Een gigantisch verschil.”
En voor die klimaatimpact is ook de landbouwsector niet blind. Michiel: “Het stikstofdebat is een heet hangijzer, maar onze Vlaamse landbouw is gelukkig altijd al hoogtechnologisch geweest. Veel landbouwers beseffen dat nieuwe technieken en innovaties nodig zijn om het hoofd boven water te houden. Landbouwers zijn een kei in het zien van economische opportuniteiten. Onze huidige krekelkweker is bijvoorbeeld de zoon van een pluimveekweker. Een schoolvoorbeeld van de nieuwe generatie die het anders aanpakt.”
Dat het verhaal niet zwart-wit is, blijkt ook uit de verkooppunten. Anneleen: “Kriket vind je in de biowinkel, bij grote spelers als Colruyt en … bij Aveve. Dat zegt veel. Een klassieke winkel voor huis, tuin en dier, maar voor mij hét voorbeeld dat krekels intussen gesmaakt worden door het brede publiek.”
En door vegans? Michiel: “Ook hier is het weer niet zo zwart-wit. (lacht) Als je resoluut nee zegt tegen de consumptie van dieren en dierlijke producten en dus veganistisch bent, zal je wellicht nee zeggen tegen Kriket. Ook al doorlopen onze krekels hun volledige levenscyclus voor ze gevriesdroogd en geroosterd worden. Maar voor flexitariërs, die zich bewust zijn van de klimaatimpact van vleesconsumptie en het beter willen doen, zonder te moeten inboeten op voedzaamheid en kwaliteit, zijn krekels het perfecte alternatief. Al blijft het een persoonlijke keuze die je maakt, afhankelijk van waar je de grens trekt.”
Het merk Kriket is momenteel vooral in België bekend, maar stilaan steken Anneleen en Michiel de landsgrenzen over. Michiel: “Nederland, Duitsland en Scandinavië staan op de planning. Al willen we eerst een goede basis uitbouwen waarop we kunnen leunen. Ik spar geregeld met Jan Verlinden, die het limonademerk van zijn grootvader nieuw leven inblies. Ritchie is vandaag een challenger voor grote blockbustermerken als Coca-Cola. Wij hopen ooit hetzelfde te zijn voor de repen van Mars en Snickers.”