Fashion, but make it sustainable. De sneakers van Komrads herken je van ver, maar nog opvallender is de duurzame filosofie achter de bekende schoen. Het Belgische ondernemerskoppel Mark Vandevelde en Greet Goegebuer bliezen het merk nieuw leven in en staken het in een groen jasje.
“Duurzaamheid is geen revolutie, wel een evolutie.” Mark en Greet zijn bevlogen ondernemers, met de voeten op de grond en een duidelijke visie voor hun merk. Stap voor stap werken ze aan een duurzame wereld, maar zoiets vergt tijd.
“Ik had een reclamebureau in Antwerpen. Een van mijn klanten was een importeur van schoenen uit Oost-Europa”, vertelt Mark. “Die schoen was, in de tijd van de Sovjet-Unie, wat Converse was voor de Amerikanen: het archetype van de sneaker, die iederéén droeg. Wij deden voor zijn merk de marketing: hij wilde het allemaal iets hipper, iets meer in de richting van de skatecommunity. De naam ‘Komrads’ komt uit onze koker en verwijst speels naar 'camaraderie'. Toen hij ermee ophield in 2015, besloten wij het merk over te nemen, samen met een grote voorraad schoenen. Aanvankelijk als speeltuin voor de creatieven bij ons bureau, die wat konden experimenteren met hoe je een eigen merk positioneert op sociale media.”
“We wisten toen niets over de schoenenindustrie, we waren per toeval in die wereld terecht gekomen”, vult Greet aan. “We moesten ons flink inlezen: uit welke onderdelen bestaat een sneaker? Waar komen die onderdelen vandaan? Zijn die materialen eigenlijk ecologisch? Gaandeweg beseften we hoe milieuvervuilend de schoenen- en modeindustrie eigenlijk is. In die periode namen onze kinderen ook deel aan de klimaatmarsen in Brussel en werd de wereld opgeschrikt door de instorting van de sweatshop Rana Plaza in Bangladesh. Het voelde gewoon niet goed om aan die vervuiling bij te dragen.”
Mark: “En ook de sociale uitbuiting is niet te onderschatten. Vooral tijdens een inspiratiereis naar Partisansky in Slowakije, waar onze sneakers toen nog werden geproduceerd, gingen onze ogen open. Er is geen transparantie over de werkomstandigheden, arbeiders moeten onmenselijk lange uren kloppen …” Dus moest het anders.
Vier jaar lang werkten Greet en Mark aan hun duurzame schoen. “We investeerden in marktonderzoek naar duurzame schoenen en productontwikkeling. Ondertussen breidden we ook ons netwerk uit, want de expertise van mensen uit de sector heb je echt nodig. Via een contact in Portugal leerden we appelleer uit Italië kennen. Helemaal vegan, precies wat we zochten. En voor onze zool vonden we gerecycleerde ecorubber. Het model stond op punt, alleen ontbrak het ons aan financiële middelen om een collectie uit te brengen – al ons geld zat in het voortraject. Dus besloten we een crowdfunding te lanceren. We moesten 250 paar in pre-sale verkopen om de productie in Portugal te kunnen opstarten. Toen dat er na drie dagen al meer dan 1.000 waren, wisten we: de markt is er klaar voor.”
Ondernemen is ook durven springen. En dat deden Mark en Greet in het najaar van 2019, niet wetende wat komen zou. “Ik had mijn bureau verkocht, Greet zegde haar job op. De sneltrein ging aan volle vaart: begin 2020 trokken we naar de Modefabriek in Amsterdam. ‘Nou, leuk!’, hoorden we alleen maar. Winkels stonden in de rij om onze sneakers, de APL van appelleer en de ICNS van gerecycleerd katoen, te ontdekken. Maar toen de wereld in maart op slot ging, hielden we onze adem in.”
“Misschien een geluk bij een ongeluk”, zegt Greet. “We kregen rustig de tijd om ons productieproces bij te sturen en te analyseren. Tussen twee lockdowns door lanceerden we nog een nieuw model, OCNS: een slip-on gemaakt van plastic opgevist uit de oceaan. En aan ons rebirth-programma werken we ook nu nog volop: we willen zoveel mogelijk gedragen Komrads inzamelen, om die te ‘shredden’ en de onderdelen te gebruiken voor nieuwe sneakers. Momenteel zijn in onze zolen 10 tot 15% geshredde sneakers verwerkt, dat willen we naar 70% brengen.
Vandaag worden alle sneakers van Komrads nog steeds in Portugal gemaakt, de logistieke afhandeling gebeurt door een maatwerkbedrijf in Puurs. Mark: “Wij prediken duurzaamheid, dus hebben we ook oog voor het sociale, inclusieve aspect. Bovendien houden we onze supply chain liefst zo kort mogelijk.” En de prijs? “Die is echt wel schappelijk, zeker als je weet dat onze productiekosten veel hoger liggen dan bij een klassieke sneaker. Een paar ICNS koop je vanaf 95 euro, de APL-sneakers heb je al vanaf 140 euro. Onze webshop is ons belangrijkste verkoopkanaal. Je kan bij ons bestellen tot 13 uur, dan wordt het de volgende dag geleverd. Retourneren kan, maar voor die kosten ben je wel zelf verantwoordelijk. Bewust consumeren, ook dat is duurzaam.”
In alles wat ze doen, staat dat bewustzijn voorop. Want het moet echt anders. “Ik ben momenteel aan een boek bezig over de ‘sustainability paradox’: is de consument onwetend of onwillend? Gelukkig is er hoop. Binnenkort gaat het proces van De Klimaatzaak van start (burgerinitiatief dat de Belgische regering voor de rechter daagt om een ambitieus klimaatbeleid af te dwingen, red.). Met hen ontwierpen we een reeks toffe hoodies, een collab die volledig bij ons DNA past. Een deel van de opbrengst gaat naar de financiering van het proces.”
“Door inflatie en andere onzekerheden is ondernemen momenteel niet makkelijk, zeker voor een ‘luxeproduct’ als het onze. Misschien moet de overheid duurzaam ondernemen een boost geven, al begrijp ik dat er andere prioriteiten zijn. We hebben, zeker in Vlaanderen, enorm veel fantastische bedrijven die het ecologisch aanpakken. Na de Antwerpse Zes, ‘The Green Six’. Dat klinkt niet zo gek, toch?”