Fruit beschermen tegen insecten kan met minder pesticiden!
Insecten brengen overal ter wereld voor miljarden euro schade toe aan gewassen. De ‘Steriele-insectentechniek’ (SIT), ontwikkeld door de nucleaire wetenschap, biedt een ecologisch alternatief tegen deze plaag. In Guatemala zagen producenten van tomaten, paprika’s en papaja’s hun inkomsten erdoor verdubbelen. Wereldwijd vermindert SIT het gebruik van pesticiden met 600.000 liter per jaar.
Kleine fruitvliegjes teisteren met miljarden de fruitoogsten. Zij voeden zich met het vruchtvlees en ontwikkelen zich er ook verder in. De gevolgen zijn bekend: het fruit is niet langer geschikt voor export, de marktwaarde daalt aanzienlijk en de producenten lijden zware, soms fatale verliezen.
Tot voor kort konden we die nauwelijks enkele millimeters grote plaag enkel met pesticiden bestrijden. Met de bekende negatieve gevolgen voor de kwaliteit van onze voeding, de volksgezondheid en het milieu. De nucleaire technologie reikt nu een nieuwe, milieuvriendelijke oplossing aan; die reeds met succes ingezet werd in Guatemala: de ‘Steriele-insectentechniek’.
In de tweede aflevering van de serie “Nuclear Lifeline” volgt National Geographic de toepassingen van kerntechnologie in de strijd tegen de klimaatverandering. Zo zie je hoe de bestraling van fruitvliegjes in Guatemala een belangrijke rol speelt in de landbouw.
U kan deze aflevering bekijken op National Geographic, op 14 december om 23:00 en op 17 december om 11:30.
De vliegenoorlog
El Pino in Guatemala is de thuisbasis van ‘s werelds grootste kweek- en bestralingcentrum voor fruitvliegen. Waarom fruitvliegen kweken als we ervan verlost willen geraken? Het antwoord is simpel: om hun populatie beter te kunnen beheersen.
Terwijl ze zich nog in het larvestadium bevinden, worden de mannelijke en vrouwelijke fruitvliegjes van elkaar gescheiden. De mannetjes worden behandeld met gammastralen die hun genetisch materiaal zodanig transformeren dat ze steriel worden. Vervolgens worden de steriele mannetjes massaal op de gewassen losgelaten. Het is de bedoeling dat er uiteindelijk meer steriele dan onbehandelde mannetjes overblijven. In Guatemala worden zo 45 miljoen steriele mannelijke fruitvliegen per dag losgelaten – het begin van geboortebeperking onder schadelijke insecten! Door dit generatie na generatie te herhalen, neemt de vliegenpopulatie af en sterft ze uiteindelijk uit.
Meer inkomsten voor de landbouwers
Dankzij SIT is de fruitvlieg uitgeroeid over meer dan 1.000 km2 aan de zuidwestelijke grens van Mexico. De gebruikte steriele vliegenstam werd ontwikkeld door het Laboratorium voor Landbouw en Biotechnologie van de FAO (Verenigde Naties), in samenwerking met het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA). SIT resulteerde in een verdubbeling van de inkomsten uit de tomaten-, paprika- en papajateelt en heel wat nieuwe jobs.
Wereldwijd verbeterde SIT het inkomen van 18.000 boeren die deel uitmaken van landbouwgemeenschappen in ontwikkelingslanden, en kon het gebruik van pesticiden met 600.000 liter worden verminderd.
Epidemieën voorkomen bij de mens
De Steriele-insectentechniek biedt ook een oplossing voor het uitroeien van ziektedragende muggen. SIT leverde goede resultaten bij de bestrijding van knokkelkoorts (dengue), malaria en de tseetseevlieg.
In 2011 werden in Pakistan 27.000 personen getroffen door een knokkelkoortsepidemie, met 322 doden tot gevolg. Ook daar wordt SIT nu toegepast om menselijke tragedies in de toekomst te voorkomen. In Afrika, waar elke minuut een kind sterft aan malaria, biedt SIT nieuwe perspectieven. In Zanzibar maakte de techniek komaf met de tseetseevlieg, die het zenuwstelsel van mens en vee aanvalt.